Travma Sonrası Stres Bozukluğu

Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB), travmatik bir olay, bir dizi olay veya bir dizi koşul yaşamış veya tanık olmuş kişilerde ortaya çıkabilen psikiyatrik bir bozukluktur. Birey doğal afetler, ciddi kazalar, terör eylemleri, savaş/çatışma, tecavüz/cinsel saldırı v.bgibiduygusal veya fiziksel olarak zararlıyadayaşamını tehdit edici bir olayı yaşadıktan sonra zihinsel, fiziksel, sosyal ve/veya ruh sağlığı bakımından etkilenebilir. İşte bu durumlar kişide Travma Sonrası Stres Bozukluğu yaşanmasına sebep olabilir.

Ülkemizde yaşanan deprem felaketi sonrası insanlarda ortaya çıkan bazı durumlar daTravma Sonrası Stres Bozukluğunu (TSSB) düşündürebilir;

• Hep depremi düşünüyor ve deprem hakkında konuşuyorsanız,
• Her an deprem olacağı kaygısını yaşıyor çalıştığınız ya da yaşadığınız binanın güvenilir olup olmadığını sorguluyorsanız,
• Depremi kontrol etmeye çalışıyorsanız (Saat kaçta, hangi gün, hafta sonu, neredeyken olacağı kaygısını yaşıyorsanız),
• Uykuya dalmak konusunda güçlük yaşıyor ve kabuslar görüyorsanız,
• Yüksek endişe durumu yaşıyor ve günlük hayatınızda yapmanız gerekenleri yaparken dikkatinizi toplamakta zorlanıyor ve yine günlük rutinlerinizi yapmakta zorlanıyorsanız,
• Gün içinde yoğun duygusal dalgalanmalar yaşıyor, ağlama ve/veya öfke krizleri geçiriyorsanız,
• Günlük yaşam etkinliklerinde suçluluk hissi yaşıyorsanız(Yemek yediğinizde, ısındığınızda ya da eğlenceli bir şey yapıp normalleşmeye çalıştığınızda kendini suçlu hissetmek gibi ).

Eğer yukarıda yazılı olan durumları sizler de hissediyorsanız Travma Sonrası Stres Bozukluğunu yaşıyor olabilirsiniz.

Ne Zaman Doktora Görünmelisiniz?

• Yaşadığınız durumla ilgili düşünceleriniz ve duygularınız bir aydan uzun bir süredir size eşlik ediyorsa,
• Bu duygu ve düşünceleriniz şiddetliyse veya hayatınızı yeniden kontrol altına almak konusunda güçlük çektiğinizi düşünüyorsanız,

Başlayabileceğiniz en kısa sürede bir ruh sağlığı uzmanı ile görüşün. Bir ruh sağlığı uzmanı ile görüşmek TSSB semptomlarının kötüleşmesini önlemeye yardımcı olabilir.

Tedavi

Travma Sonrası Stres Bozukluğu Tedavisi;Hayatınız üzerinde bir kontrol duygusu kazanmanıza yardımcı olur.

Psikoterapi ve gerek duyulursa ilaç tedavisini birleştirmek, semptomlarınızı iyileştirmenize nasıl yardımcı olur?

• Kendiniz, başkaları ve dünya hakkında daha iyi düşünmenize yardımcı olabilir,
• Semptomlarınızı yönetebilme becerinizi geliştirir ayrıca herhangi bir semptom tekrar ortaya çıkarsa başa çıkmanın yollarını öğretir.

Başa Çıkma Ve Destek

Travma sonrası stres bozukluğu tedavisine devam ederken şu önlemleri de alabilirsiniz:

• Tedavi planınızı takip edin. Terapinin ve ilaçlarınhayatınızdaki etkilerini hissetmek zaman alabilir,ancak uygulanan tedavilerle çoğu insanın iyileştiğini unutmayın. Sadece bunun zaman alacağını kendinize hatırlatın ve tedavi planınızı takip edin, ayrıca ruh sağlığı uzmanınızla düzenli olarak iletişim kurun. Bunu yapmak sizi daha hızlı iyileştirecektir.
• TSSB hakkında bilgi edinin. Bunu yapmak, İçinde bulunduğunuz durumu ve yaşadığınız duyguları anlamak ve ardından etkili bir şekilde yanıt vermenize yardımcı olacak başa çıkma stratejileri geliştirmenize yardımcı olacaktır.
• Bağlı kalın. Aile, arkadaşlar ve/veya diğerdestekleyici ilgili insanlara zaman ayırın. Unutmayın, İstemiyorsanız olanlar hakkında konuşmak zorunda değilsiniz ancak bilmelisiniz ki sevdiklerinizle sadece zaman geçirmek bilekendinizi rahat ve iyi hissetmenize yardımcı olabilir.
• Bir destek grubu düşünün. Sizinle benzer durumda olan, benzer duyguları yaşayan bir destek grubuna katılın.Bunun için ruh sağlığı uzmanınızdan yardım isteyin.

Sevdiğiniz birinin TSSB’si olduğunda

Sevdiğiniz kişi, travma duygularını yaşamadan önceki gibi davranmayabilir. Onu sanki başka bir insanmış gibi görmeye başlayabilirsiniz.Çok neşeli, iletişime açık, mutlu bir kişilikten, kızgın ve asabi veya içine kapanık ve depresif bir kişiye dönüşebilir. TSSB, sevdiklerinizin ve arkadaşlarınızın duygusal ve zihinsel sağlığını önemli ölçüde zorlayabilir.

Kendinizi sevdiğiniz kişinin travması hakkında konuşmaktan kaçınırken veya sevdiğiniz kişinin iyileşeceği konusunda umutlarınızı yitirmiş bir halde bulabilirsiniz. Aynı zamanda sevdiğinizi iyileştiremediğiniz veya iyileşme sürecini hızlandıramadığınız için kendinizi suçlu hissedebilirsiniz.

Peki ne yapabilirsiniz?

• TSSB hakkında bilgi edinin. Bu, sevdiğiniz kişinin neler yaşadığını anlamanıza yardımcı olabilir.
• Sevdiğiniz kişinin iletişimden kaçınmasının, sosyal ilişkilerinde sınırlılık göstermesinin, artık eskisi gibi olamamasının içinde bulunduğu durumunun bir parçası olduğunu kabul edin. Sevdiğiniz kişi yardımınıza direnirse, ona yer açın ve sevdiğiniz kişinin, yardımınızı kabul etmeye hazır olduğunda müsait olduğunuzu bilmesini sağlayın.
• Dinlemeye istekli olun. Sevdiğiniz kişiyeonu dinlemeye istekli ve hazır olduğunuzu hissettirin, ancak konuşmak istemiyorsa kendisini konuşmaya hazır hissedene kadar bekleyin, onu travma hakkında konuşmaya zorlamayın.
• Katılımı teşvik edin. Aileniz ve arkadaşlarınızla etkinlikler için fırsatlar planlayın. Güzel olayları kutlayın.
• Kendi sağlığınızı bir öncelik haline getirin. Sağlıklı beslenerek, fiziksel olarak aktif olarak ve yeterince dinlenerek kendinize iyi bakın. Tek başınıza veya arkadaşlarınızla kendinizi iyi hissettiğiniz ortamlarda zaman geçirin.